De plant komt aan zijn naam omdat het overal aan kleeft.
Volksnamen zijn Jan-kleef-aan, Katklauwen en Klitkruid. In Duitsland wordt het Klebkraut en in Engeland Catchweed genoemd.
Galium komt van het woord gala, hetgeen melk betekent en apaireo, wat "ik pak je/ voer je weg" betekent.
Het is een éénjarige plant met stekelige vruchtjes die hardnekkig aan kleren van voorbijgangers of in de vacht van dieren blijven hangen. Deze sierlijke, tere, ragfijne plant maakt van zijn gekromde stekeltjes gebruik om zich aan andere planten omhoog te werken.
Vandaar zijn naam Jan-kleef-aan.
Aan de hoofd- en zijstengels groeien in een kransje acht smalle groene blaadjes. De witte stervormige bloempjes groeien aan de top.
Je vind hem in heggen en struikgewas. Menig tuinbezitter is niet blij met kleefkruid. De plant kan behoorlijk woekeren. Je trekt hem echter heel makkelijk los omdat hij niet diep wortelt.
Hij hoort tot de Walstrofamilie of Rubiaceae waartoe ook onze lievevrouwebedstro behoort en het geelbloemige echt walstro. Deze laatste vind je veel in natte duinvaleien. Lievevrouwebedstro ruikt lekker en werd vroeger tussen het bedstro gedaan. Het zou ook luiswerend werken. Het wordt ook gebruikt voor een Meidrank. Een handjevol bloeiend kruid 24 laten trekken op 1 fles witte wijn eventueel wat suiker toevoegen. Daarna zeven en ijskoud drinken met wat citroensap.
In de oudheid werd de plant aparine, zij die zich vastgrijpt, genoemd. Ook wel philanthropè omdat hij zo op de mens gesteld was. Een bosje kleefkruid werd gebruikt om ongerechtigheden uit de melk te verwijderen. Haren en stofjes blijven aan de plant kleven.
Van de wortel werd een rode kleurstof gemaakt.
In de bovengrondse delen zitten naast zeepstoffen, wat urine- en slijmafdrijvend werkt, ook
flavonoïden deze bevorderen het herstel van aandoeningen van hart en bloedvaten.
De stof asperuloside werkt ontstekingremmend. Dit stofje komt in de hele walstrofamilie voor.
Het is een echt voorjaarskruid. Je kunt de jonge bovengrondse plantendelen gebruiken om "thee" te zetten. De thee kleurt prachtig heldergroen, het smaakt licht zuur. Het past erg goed in een reinigingskuur.
Kleefkruid werkt vochtafdrijvend en helpt het lymfesysteem te reinigen. Het bevordert de bloedsomloop en stimuleert het poortadersysteem van de lever.
Je kunt je voorstellen dat het ontgiftend werkt. Het verse plantensap kun je innemen, 3x per dag een theelepel is voldoende om de boel eens flink schoon te maken na de winter. Het sap werkt ook versterkend voor je hele gestel.
Na zonnebrand is het prettig om de huid licht met de gekneusde plant in te wrijven.
Er wordt wel een crème of zalf gemaakt voor huidkwalen, het zou helpen en vlekkerige huid te reinigen.
De wortels kun je na drogen en roosteren als koffie gebruiken zoals je ook cichorei gebruikt.
Dieren eten er graag van in het voorjaar. Dieren weten veel beter dan wij mensen wat goed voor je is. Mijn hond eet er elk jaar een aantal dagen achter elkaar van en dan niet meer. Kennelijk is het dan genoeg geweest.
Wij kunnen het ook prima eten. Je giet er wat kokend water over, goed laten uitlekken, dan kan het zo in de sla of stamppot.
Ik hoop dat jullie na het lezen van dit stukje het kleefkruid meer zullen gaan waarderen.
