Untitled Document

In 2008 ging ik op pad met Tringa, de vogelclub van Schagen (NH) Reisdoel: de Oostvaarders plassen. Niet alleen vogels maar ook wilde paarden en herten maakten dit uitstapje tot een geslaagde dag. Daarbij herinner ik me dit: Vanaf een hoge plaats aan de éne kant van de spoorlijn naar Lelystad hadden we zicht op een visarend aan de ándere kant. Het dier zag er zonder hulpmiddelen al fantastisch uit maar bood in de meegetroonde verrekijkers en telescopen helemaal een geweldige aanblik. Ik zag hoe een deelnemer uit het vrije handje door de telescoop een opname maaakte met een digitale compact camera. Zou dat mooie plaatjes opleveren? Bijna een jaar later kreeg ik van hem een kopie van die visarendfoto.

Thuisgekomen probeerde ik het ook. De visarendfoto van Bart had ik toen nog niet gezien. Mijn HP camera zag niets door de kijker. De autofocus werkte niet en een "manual" stand heeft hij niet. Ik gebruik een 20-60x80mm zoom telescoop. Made in "the peoples Republic of China." De Canon compactcamera van mijn vrouw leek het beter te doen. Ik zette mijn telescoop op tafel en hield de camera achter het oculair. De resultaten waren soms verschrikkelijk: reflecties, zwarte randen en vage strepen. Dat leek wel non-figuratieve kunst. Een enkel plaatje van de overkant van de straat lukte echter min of meer. Ik bedacht dat de camera bewegingloos en recht achter het oculair moet worden gehouden. Van digiscopen had ik toen nog nooit gehoord. .

In de sterrenwacht van Utrecht ging ik op zoek naar een klem om een digitale camera aan een telescoop te kunnen fabrieken. Immers: die jongens daar weten wel hoe je een plaatje door een telescoop moet maken. Ik vond er een universele klem van het merk Orion voor een paar tientjes. Elke camera met een statiefschroefdraad past er op. Zie de afbeelding hiernaast. Ik had er geen idee van dat er in Zeist bij de vogelbescherming ook terzake kundige mensen zitten. De klem wordt op het oculair geplaatst en de camera op de zwarte geleide rail. Daarover kan dan de camera dicht op het oculair worden geschoven of juist een beetje meer naar achteren.

Met de camera van mijn vrouw stevig vastgemaakt aan het occulair van de kijker ging ik op pad om plaatjes te maken. Scherpstellen via het display van de camera was eenvoudiger dan ik dacht. Dat ging met de focuseerinrichting van de telescoop. Ik fotografeerde een paar zwanen in de Schager Wiel. De opname had ernstig last van bewegingsonscherpte. Daaarna de kerktoren van Valkoog, want die beweegt niet. Vooral aan de randen gaf dat geen scherp beeld. Ik richtte de kijker op een kuifeendje, zette de camera in de "sport" stand en zoomde in zodat de onscherpe randen buiten het cameraveld vielen. Het resultaat was niet gek! Tijd om naar de Putten te gaan.

Zwemmende zwanen in de Wiel 300 m

Kerktoren van Valkoog 700m

Kuifeendje in de Wiel 50 m

In de Putten probeerde ik allerlei camera instellingen uit. Al gauw ontdekte ik dat het aanraken van de camera voor trillingen in de opstelling zorgde. Hoe kun je een foto maken zonder de camera aan te raken? De zelfontspanner kon met een tijdvertraging van 2 tot 10 seconden ingesteld worden.2 seconden bleek voldoende. Trillingen waren dan al weer verdwenen. De foto wordt dan immers pas 2 seconden nadat de afvuurknop wordt ingedrukt gemaakt.

Wrak met HP compactcamera

Wrak met 8 x optische zoom

Door de telescoop

Na een poosje uitproberen dreigde de kunststof schroefdraad van de Cannon compactcamera van mijn vrouw kapot te gaan. Schroefdraad versleten! De Aldi bood in die tijd een 7 Mpix camera aan van het merk Traveller. De behuizing en schroefdraad waren van stevig metaal. De prijs was niet hoog. Ik kocht die om de Canon verder te sparen en experimenteerde lustig verder. Van de 100 gemaakte opnamen waren er minder dan 10 te pruimen. Of de opname was onscherp, of de vogel was gevlogen.

Toen ik me aan volgende regeltjes ging houden werd dat wel wat beter:

Zet de camera vast aan de kijker.
Kies de kortst mogelijke sluitertijd.
Gebruik de zelfontspanner
Fotografeer alleen bij voldoende (zon) licht
Neem geen objecten op de korrel die meer dan 300 meter ver zijn.
(De atmosfeer gooit dan roet in het eten)
Kies wegens de geringe scherptediepte een exemplaar wat zich rustig gedraagt.
(Een drukte maker loopt al snel naar dat deel van het beeld waar het niet scherp is)
Zoom in met de camera zodat de cirkelronde beeldgrens buiten het rechthoekige camerabeeld valt.
(Bij mijn chinese kijker ben je dan ook van de rand-onscherpte verlost)

Het fotograferen van vogels ben ik door de experimenten met digiscopen zo leuk gaan vinden dat ik inmiddels een digitale spiegelrefelx camera heb aangeschaft. Ik gebruik daarbij de 15-200 en 50-500mm zoom lenzen van Sigma. De andere foto's op deze site zijn vooral daarmee gemaakt.